به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از فارس، «بچه‌هایی که الان به دنیا می‌آیند، آینده‌شان خیلی طلایی است. چون شرایط در ۲۰ سال آینده خیلی مهیاست، اما اگر به خلأ جمعیت جوان بخوریم، دچار بحران امنیتی، اقتصادی، نظام سلامت و… خواهیم شد.» این را رئیس کمیسیون جوانی جمعیت مجلس امیرحسین بانکی‌پور می‌گوید.
با این وجود اما، معاون پایش و نظارت ستاد ملی جمعیت انسیه کتابچی ۶ آذر گفت که تقریبا ۳۰ درصد زوجین یعنی «۴ میلیون نفر در سن باروری تنها یک فرزند دارند.»
آنطور که آمار نشان می‌دهد، کشور به سرعت در حال رفتن به سمت چاله جمعیتی است و به گفته رئیس مرکز جوانی جمعیت وزارت بهداشت صابر جباری فاروقی «متوسط تولد اولین فرزند پس از ازدواج در ایران بالای ۴ سال است». یعنی در این جوان‌ها، فرزندآوری در سال‌های اول رخ نمی‌دهد.
جمعیت‌شناسان معتقدند پایبندی به الگوی تک‌فرزندی، علاوه بر اینکه کاهش جمعیت و چالش پیری جمعیت را برای جامعه به همراه دارد، باعث بروز فرزندسالاری، عدم تجربه شکست در فرزند، اختلالات رفتاری، عدم پذیرش مسئولیت در زندگی، احساس تنهایی و انزوای فرزند، ضعیف بودن در حس رقابت، ضعف در معاشرت با هم‌سالان، ضعف در رابطه زناشویی، تنهایی زودهنگام والدین یا همان سندروم آشیانه خالی و بسیاری از مشکلات دیگر می‌شود.
داده‌های پیمایش زندگی خانوادگی در ایران می‌گوید که ۵۰درصد زنان متاهل ایرانی یا فرزندی ندارند یا فقط یک فرزند دارند، البته بدون احتساب ۳.۵ میلیون زوج ناباروری که در کشور داریم و طالب فرزندآوری هستند.
استاد دانشگاه و جامعه‌شناس تقی آزاد ارمکی معتقد است که مسئله مهم و اساسی، مسئله اقتصادی است. «ما در زمانه‌ای زندگی می‌کنیم و از فرزندآوری صحبت می‌کنیم که در تنگنای اقتصادی قرار داریم». خانواده و دختر و پسری که در طبقه متوسط قرار دارند و اتفاقا دغدغه فرزندآوری دارند را می‌توان با بهبود مسائل اقتصادی راضی به فرزندآوری کرد.
اما در مقابل کارشناس جمعیت ناصر چاووشی معتقد است که «اگر نگرش‌های فرهنگی حاکم بر فرزندآوری خانواده‌ها اصلاح نشود، بهبود شرایط اقتصادی جامعه هم ما را از خطر پیری جمعیت نجات نمی‌دهد.» وقتی فردگرایی بر فرهنگ جامعه غالب باشد، رفاه فرد بر حفظ بنیان خانواده و جامعه ارجحیت پیدا می‌کند و اشخاص در موضوعات مختلف فقط به منافع مادی و شخصی خود می‌اندیشد.
دکتر حجیه بی‌بی رازقی نصرآباد، دانشیار جمعیت‌شناسی موسسه تحقیقات جمعیت کشور، می‌گوید ضمن اینکه باید شرایطی فراهم شود تا زوج‌های جوان بتوانند ایده‌آل‌های باروری خود را در زمان مناسب عملی کنند، حمایت از حقوق سلامت باروری افراد، «تکریم مادری و حمایت از زنان و خانواده و بازنگری در سیاست‌های فرهنگی و آموزشی» از قبیل محتوای کتاب‌های درسی و سایر محصولات فرهنگی از جمله موارد دیگر هستند که می‌تواند در این زمینه موثر باشند.
