دلایل توقیف خودرو توسط پلیس راهور در ایران

 توقیف خودرو توسط پلیس راهور یکی از رایج‌ترین نگرانی‌ها برای رانندگان و مالکان وسایل نقلیه در ایران است. آگاهی از دلایل قانونی توقف خودرو توسط پلیس می‌تواند به پیشگیری از این اتفاقات کمک کرده و در صورت بروز، روند ترخیص را تسهیل کند. پلیس راهور با هدف برقراری نظم و امنیت در جاده‌ها، بر اساس مقررات مشخصی اقدام به توقیف خودرو می‌کند.

چگونه از توقیف خودروی خود مطلع شویم؟ (روش‌های استعلام)

مطلع شدن سریع از وضعیت توقیف خودرو، گام نخست برای حل مشکل و ترخیص آن است. پلیس راهور و دیگر مراجع ذی‌ربط، راه‌های متعددی را برای استعلام وضعیت خودرو فراهم کرده‌اند تا رانندگان و مالکان بتوانند به سرعت از هرگونه توقیف پلاک مطلع شوند.

استعلام پیامکی و تلفنی
یکی از ساده‌ترین روش‌ها برای اطلاع از توقیف خودرو، استفاده از سامانه پیامکی است. با ارسال شماره پلاک خودرو بدون حروف به سرشماره مشخص شده توسط پلیس، می‌توانید از وضعیت توقیفی مطلع شوید. این روش به خصوص برای مواقعی که دسترسی به اینترنت ندارید، بسیار کاربردی است. همچنین، تماس با پلیس ۱۱۰ نیز راهی سریع برای کسب اطلاعات اولیه درباره توقیف خودرو است، اما باید کد ملی مالک یا شماره پلاک را برای احراز هویت ارائه دهید.

استعلام آنلاین
با پیشرفت سامانه‌های الکترونیکی، امکان استعلام آنلاین وضعیت توقیف خودرو نیز فراهم شده است. سامانه‌هایی نظیر راهور ۱۲۰، سامانه سخا، سایت سلام بانک، و اپلیکیشن «پلیس من» این قابلیت را دارند. برای استفاده از این سامانه‌ها، معمولاً نیاز به وارد کردن کد ملی مالک خودرو و شماره پلاک است. این روش‌ها اطلاعات دقیق‌تر و جامع‌تری را در اختیار کاربر قرار می‌دهند و می‌توانند به شناسایی سریع دلیل توقیف کمک کنند.

مهم‌ترین دلایل توقیف خودرو توسط پلیس راهور

دلایل متعددی می‌تواند منجر به توقیف خودرو توسط پلیس راهور شود. این دلایل از تخلفات رانندگی حادثه‌ساز گرفته تا نقص مدارک و دستورات قضایی را شامل می‌شوند. شناخت دقیق این موارد، به رانندگان کمک می‌کند تا از بروز توقیف پیشگیری کرده و در صورت وقوع، مراحل ترخیص را با آگاهی بیشتری طی کنند.

۱. تخلفات رانندگی حادثه‌ساز و همزمان
بر اساس ماده ۷ قانون رسیدگی به تخلفات راهنمایی و رانندگی، در صورتی که راننده‌ای به طور همزمان دو تخلف حادثه‌ساز را مرتکب شود، خودروی وی توقیف خواهد شد. این تخلفات شامل مواردی مانند سرعت غیرمجاز، سبقت غیرمجاز در راه‌های دوطرفه، انجام حرکات نمایشی و مارپیچ، عبور از چراغ قرمز، تجاوز به چپ از محور راه و رانندگی خلاف جهت مسیر مجاز می‌شود. مدت زمان توقیف در این موارد اغلب ۷۲ ساعت تعیین می‌شود و علاوه بر توقیف، جریمه‌های مالی و نمرات منفی نیز برای راننده در پی خواهد داشت. هدف از این اقدام، کاهش خطرات و حوادث رانندگی در سطح جاده‌ها است.

۲. عدم همراه داشتن یا نقص مدارک ضروری خودرو
طبق قانون، رانندگان موظفند هنگام رانندگی مدارک ضروری خودرو شامل گواهینامه رانندگی، کارت خودرو و بیمه‌نامه شخص ثالث معتبر را به همراه داشته باشند. برای خودروهایی که بیش از پنج سال از تولید آن‌ها می‌گذرد، برگ معاینه فنی نیز الزامی است. عدم ارائه این مدارک به مأمور راهنمایی و رانندگی می‌تواند منجر به توقیف خودرو شود. به طور خاص، اگر خودرو فاقد گواهینامه رانندگی یا بیمه‌نامه شخص ثالث معتبر باشد، توقیف خودرو قطعی خواهد بود. این اقدام به منظور اطمینان از صلاحیت راننده و جبران خسارات احتمالی در حوادث رانندگی صورت می‌گیرد. بنابراین، همواره باید از کامل بودن مدارک خود اطمینان حاصل کنید.

۳. سقف خلافی برای توقیف خودرو (خلافی بالای ۵ میلیون تومان)
یکی از دلایل رایج برای توقیف خودرو، تجاوز از سقف خلافی برای توقیف خودروها تعیین شده توسط پلیس راهور است. در حال حاضر، اگر میزان جرایم معوقه یک خودرو به پنج میلیون تومان یا بیشتر برسد، پلیس راهنمایی و رانندگی با ارسال ابلاغیه، مالک خودرو را از این وضعیت مطلع می‌کند. مالک یک ماه فرصت دارد تا نسبت به پرداخت تمامی خلافی‌ها اقدام کند. در صورتی که پس از این مهلت، خلافی‌ها تسویه نشود، خودرو در مواجهه با پلیس یا در صورت پارک در محل‌های ممنوع، توقیف و به پارکینگ منتقل خواهد شد. این قانون به منظور تشویق رانندگان به پرداخت به موقع جریمه‌ها و جلوگیری از انباشت تخلفات اعمال می‌شود.

۴. رانندگی در حالت مستی یا تحت تاثیر مواد روان‌گردان
رانندگی در حالت مستی یا تحت تأثیر مواد مخدر و روان‌گردان، یکی از جدی‌ترین تخلفات رانندگی محسوب می‌شود که عواقب بسیار سنگینی دارد. در صورت توقف توسط پلیس و اثبات مصرف این مواد از طریق آزمایش، خودرو بلافاصله توقیف و راننده به مراجع قضایی ارجاع داده می‌شود. این تخلف می‌تواند منجر به مجازات‌هایی نظیر حبس و پرداخت جریمه‌های سنگین شود. مدت زمان توقیف خودرو در این موارد معمولاً ۲۱ روز است و شرکت بیمه نیز ممکن است در صورت بروز حادثه، مبلغ خسارت را پرداخت کند اما حق بازپس‌گیری آن را از راننده خاطی خواهد داشت. این اقدام پلیس، با هدف حفظ جان راننده و دیگر شهروندان انجام می‌شود.

۵. تصادفات منجر به جرح یا فوت
در تصادفاتی که منجر به جرح یا فوت افراد می‌شود، توقیف خودروی مقصر و گاهی هر دو طرف حادثه، یک اقدام قانونی است. اگر عابر پیاده در حادثه آسیب ببیند، خودروی مقصر تا زمان تعیین تکلیف قضایی توقیف و به پارکینگ منتقل می‌شود. در تصادفات بین دو خودرو نیز، ممکن است هر دو وسیله نقلیه توسط کلانتری توقیف شوند. رفع توقیف در این موارد، مستلزم جبران خسارت به فرد آسیب‌دیده و ارائه تضمین مالی به دادگاه است. در این پرونده‌ها، نقش بیمه شخص ثالث در پوشش خسارات و همچنین حضور وکیل متخصص برای پیگیری مسائل حقوقی بسیار حیاتی است. همچنین، فرار از صحنه تصادف نیز عواقب قانونی سنگین‌تری را به همراه دارد که می‌تواند منجر به توقیف طولانی‌تر خودرو و مجازات‌های بیشتر شود.

۶. توقیف خودرو به دستور مقام قضایی
گاهی اوقات توقیف خودرو نه به دلیل تخلفات رانندگی، بلکه به دستور مستقیم مقام قضایی صورت می‌گیرد. این نوع توقیف می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد، از جمله عدم پرداخت بدهی‌های مالی، شکایت از پلاک خودرو، عدم پرداخت مهریه یا مالیات‌های مرتبط با خودرو. توقیف قضایی می‌تواند به دو صورت فیزیکی (انتقال به پارکینگ) یا قانونی (توقیف سیستمی پلاک و عدم امکان نقل و انتقال) انجام شود. در صورتی که خودرو به دستور مقام قضایی توقیف شود، برای اطلاع از دلیل دقیق و رفع توقیف، باید به دادگاه یا مرجع قضایی مربوطه مراجعه کرد. در این موارد، مشاوره با یک وکیل متخصص می‌تواند روند حل مشکل را تسریع بخشد.

آگاهی از دلایل قانونی توقیف خودرو و روش‌های استعلام آن، کلید اصلی برای پیشگیری از این اتفاقات و مدیریت صحیح روند ترخیص است. در بسیاری از موارد، توقیف خودرو از عواقب ناآگاهی رانندگان نشأت می‌گیرد.

۷. رانندگی با پلاک مخدوش، پوشانده‌شده یا غیرمجاز
رانندگی با پلاکی که به هر دلیلی مخدوش شده، پوشانده شده یا غیرمجاز است، جرم محسوب می‌شود و عواقب قانونی جدی به دنبال دارد. پلیس در صورت مشاهده چنین تخلفی، بلافاصله اقدام به توقیف خودرو می‌کند و آن را به پارکینگ منتقل می‌نماید. طبق ماده ۷۲۰ قانون مجازات اسلامی، پوشاندن پلاک خودرو می‌تواند مجازات حبس از ۶ ماه تا یک سال را در پی داشته باشد. ترخیص و رفع توقیف خودرو در این حالت تنها با تعویض پلاک و ارائه تعهدنامه امکان‌پذیر است. البته، در صورت مخدوش شدن پلاک در اثر تصادف، می‌توان با اخذ مجوز تردد موقت از پلیس راهور، از توقیف خودرو جلوگیری کرد. این قانون برای حفظ امنیت و شناسایی وسایل نقلیه در جاده‌ها و شهرها اعمال می‌شود.

۸. پارک کردن در محل توقف ممنوع یا سد معبر
پارک کردن خودرو در محل‌های توقف ممنوع، حریم ایستگاه‌های حمل و نقل عمومی، پیاده‌روها یا به نحوی که منجر به سد معبر شود، از دلایل رایج توقیف خودرو است. حتی اگر راننده در محل حضور نداشته باشد، پلیس می‌تواند با استفاده از جرثقیل خودرو را به پارکینگ منتقل کند. این تخلف علاوه بر جریمه، هزینه‌های جانبی مانند هزینه جرثقیل، پارکینگ و عوارض شهرداری را نیز به مالک تحمیل می‌کند. علائم و تابلوهای توقف ممنوع و پارک ممنوع به وضوح در این مناطق نصب می‌شوند تا رانندگان از قوانین آگاه باشند. این اقدام برای روان‌سازی ترافیک و حفظ حقوق عابران پیاده و دیگر رانندگان صورت می‌گیرد.

۹. کشف حجاب در خودرو (جدیدترین دلیل)
یکی از دلایل جدید توقیف خودرو که در سال‌های اخیر مورد توجه قرار گرفته، کشف حجاب در داخل وسیله نقلیه است. در صورت مشاهده این تخلف، پلیس در سه مرحله پیامک هشدار برای مالک ارسال می‌کند. پیامک اول شامل تذکر و لینک ثبت اعتراض است. در پیامک دوم، مالک ۱۵ روز فرصت دارد تا به پلیس امنیت اخلاقی مراجعه کند و در این مدت خودرو به صورت سیستمی توقیف شده و امکان نقل و انتقال آن وجود ندارد. اگر مالک در مهلت مقرر مراجعه نکند، خودرو ممکن است به صورت فیزیکی توقیف شود. با دریافت پیامک سوم، خودرو به طور قانونی توقیف شده و به پارکینگ منتقل یا با قفل چرخ در محل توقیف می‌شود. مدت زمان توقیف خودرو برای کشف حجاب، برای بار اول یک هفته و برای دفعات بعدی دو هفته خواهد بود و رفع توقیف منوط به مراجعه حضوری مالک به پلیس امنیت اخلاقی است.

دلایل توقیف موتورسیکلت (موارد خاص)

موتورسیکلت‌ها نیز مانند خودروها، مشمول قوانین توقیف توسط پلیس راهور هستند، اما برخی تخلفات خاص وجود دارد که تنها به توقیف موتورسیکلت‌ها منجر می‌شود. این موارد به دلیل ماهیت و نحوه تردد موتورسیکلت‌ها طراحی شده‌اند تا از بروز حوادث و اختلال در نظم عمومی جلوگیری شود. این دلایل شامل:

• حرکت در پیاده‌روها: موتورسواران مجاز به تردد در پیاده‌روها نیستند.
• حرکت خلاف جهت مسیر مجاز: رانندگی در جهت مخالف جریان ترافیک.
• ایجاد عمدی صدای ناهنجار: صدای اگزوز یا موتور غیر استاندارد.
• حمل بار غیرمتعارف: حمل بارهایی که از ابعاد استاندارد موتورسیکلت فراتر می‌رود و ایمنی را به خطر می‌اندازد.
• انجام حرکات مارپیچ و تک چرخ: این حرکات نمایشی علاوه بر خطرناک بودن، نظم ترافیکی را مختل می‌کنند.
• حمل یدک: اتصال یدک یا هر وسیله نقلیه دیگری به موتورسیکلت.
• عدم استفاده از کلاه ایمنی: عدم استفاده از کلاه ایمنی برای راننده و سرنشین، تخلفی جدی و حادثه‌ساز است.
• تردد در خطوط ویژه اتوبوسرانی: موتورسواران مجاز به تردد در این خطوط نیستند.
  این موارد خاص، به دلیل افزایش خطرآفرینی موتورسیکلت‌ها در محیط شهری و بین شهری، به صورت جدی توسط پلیس پیگیری می‌شوند.

مراحل رفع توقیف خودرو و ترخیص از پارکینگ

پس از اینکه خودروی شما توقیف شد، اطلاع از مراحل صحیح و مدارک لازم برای ترخیص آن از پارکینگ، می‌تواند به شما در صرفه‌جویی در زمان و هزینه کمک کند. این فرآیند شامل چندین گام اصلی است که باید به ترتیب انجام شوند.

۱. شناسایی دلیل توقیف
اولین و مهم‌ترین گام، اطلاع دقیق از علت توقیف خودرو است. همانطور که پیشتر گفته شد، می‌توانید از طریق پیامک، تماس با پلیس ۱۱۰، یا سامانه‌های آنلاین راهور ۱۲۰ و اپلیکیشن پلیس من، از دلیل توقیف مطلع شوید. این اطلاعات به شما کمک می‌کند تا مدارک و اقدامات لازم برای رفع توقیف را به درستی برنامه‌ریزی کنید.

۲. پرداخت جریمه و تسویه حساب
پس از شناسایی دلیل توقیف، باید تمامی جریمه‌های مرتبط و معوقه را پرداخت کنید. این شامل پرداخت خلافی خودرو، عوارض شهرداری، و در صورت لزوم، تسویه بدهی‌های قضایی می‌شود. داشتن برگه تسویه خلافی و عوارض، از مدارک ضروری برای مراحل بعدی ترخیص است. پرداخت به موقع این هزینه‌ها، روند آزادسازی خودرو را تسریع می‌بخشد.

۳. تکمیل مدارک لازم
برای ترخیص خودرو، نیاز به ارائه مدارک کامل و معتبر دارید. این مدارک شامل اصل و کپی کارت ملی و شناسنامه مالک خودرو، اصل و کپی گواهینامه راننده (در صورت لزوم، راننده متخلف)، کارت خودرو، برگ سبز خودرو، و بیمه‌نامه شخص ثالث معتبر است. در صورتی که مالک خودرو نمی‌تواند شخصاً مراجعه کند، فرد ترخیص‌کننده باید دارای وکالت‌نامه رسمی از مالک باشد و مدارک شناسایی خود را نیز ارائه دهد. مطمئن شوید که تمامی مدارک شما کامل و معتبر هستند تا با تأخیر مواجه نشوید.

ردیف | مدارک مورد نیاز برای ترخیص خودرو
۱ | اصل و کپی کارت ملی مالک خودرو
۲ | اصل و کپی شناسنامه مالک خودرو
۳ | اصل و کپی گواهینامه راننده/متخلف
۴ | اصل و کپی کارت خودرو
۵ | اصل و کپی برگ سبز خودرو
۶ | اصل و کپی بیمه‌نامه شخص ثالث معتبر
۷ | برگه تسویه خلافی (دریافت از پلیس +۱۰)
۸ | برگه تسویه عوارض شهرداری (در مراکز ستاد ترخیص قابل پرداخت است)
۹ | برگه ترخیص (دریافت از ستاد ترخیص)
۱۰ | وکالت‌نامه رسمی (در صورت عدم حضور مالک)

۴. مراجعه به پلیس +۱۰ و ستاد ترخیص
پس از جمع‌آوری مدارک و پرداخت جریمه‌ها، باید به دفاتر پلیس +۱۰ مراجعه کرده و برگه تسویه خلافی را دریافت کنید. سپس با در دست داشتن این برگه و سایر مدارک، به ستاد ترخیص خودرو در منطقه مربوطه مراجعه کنید تا برگه ترخیص خودرو از پارکینگ صادر شود. آدرس و اطلاعات ستاد ترخیص معمولاً هنگام استعلام توقیف خودرو به شما اعلام می‌شود. در این مرحله، کارشناسان مربوطه مدارک شما را بررسی کرده و در صورت تکمیل بودن، مجوز لازم برای تحویل خودرو را صادر می‌کنند.

۵. مراجعه به پارکینگ و تحویل خودرو
با در دست داشتن برگه ترخیص از ستاد ترخیص، به پارکینگ محل نگهداری خودرو مراجعه کنید. در پارکینگ، باید هزینه‌های مربوط به نگهداری خودرو (هزینه پارکینگ) و حمل و نقل (هزینه جرثقیل) را پرداخت کنید. پس از پرداخت این هزینه‌ها، خودرو به شما تحویل داده می‌شود. حتماً قبل از تحویل گرفتن کامل خودرو، از سلامت ظاهری آن اطمینان حاصل کرده و هرگونه آسیب احتمالی را بررسی نمایید. این مرحله نهایی برای پایان دادن به فرایند توقیف خودرو است.

اهمیت بیمه شخص ثالث در جلوگیری از توقیف و تسهیل ترخیص

بیمه‌نامه شخص ثالث یکی از حیاتی‌ترین مدارک برای رانندگی است که اهمیت آن در جلوگیری از توقیف خودرو و تسهیل فرآیند ترخیص، بیش از پیش نمایان می‌شود. بر اساس قانون، رانندگی بدون بیمه‌نامه شخص ثالث معتبر ممنوع است و این تخلف، یکی از دلایل اصلی توقیف خودرو محسوب می‌شود. در صورت توقیف خودرو به دلیل نداشتن بیمه‌نامه، ترخیص آن منوط به تهیه یا تمدید بیمه‌نامه معتبر و پرداخت جریمه دیرکرد مربوطه خواهد بود. شرکت‌های بیمه در برخی دوره‌ها طرح‌های بخشودگی جرایم دیرکرد بیمه شخص ثالث را ارائه می‌دهند که فرصت مناسبی برای رانندگان فراهم می‌کند تا بدون پرداخت مبلغ اضافی، بیمه‌نامه خود را تمدید یا خریداری کنند. با پوشش بیمه شخص ثالث، علاوه بر رعایت قانون و جلوگیری از توقیف، در صورت بروز حوادث ناگوار نیز از حمایت مالی لازم برخوردار خواهید شد.

رعایت قوانین و مقررات راهنمایی و رانندگی و همچنین به‌همراه داشتن مدارک کامل خودرو، سهم بسزایی در تجربه رانندگی ایمن و بدون دغدغه ایفا می‌کند.

نتیجه‌گیری
آگاهی از دلایل توقیف خودرو توسط پلیس راهور و آشنایی با مراحل قانونی ترخیص آن، برای هر راننده و مالک خودرویی ضروری است. از تخلفات حادثه‌ساز و نقص مدارک گرفته تا سقف خلافی برای توقیف خودرو و دستورات قضایی، همگی می‌توانند منجر به توقف خودرو شوند. با رعایت قوانین، پرداخت به موقع خلافی‌ها و اطمینان از اعتبار بیمه‌نامه شخص ثالث، می‌توان از بروز بسیاری از مشکلات پیشگیری کرد. در صورت توقیف خودرو، پیگیری سریع و دقیق مراحل ترخیص با در دست داشتن مدارک کامل، به شما کمک می‌کند تا وسیله نقلیه خود را در کمترین زمان ممکن از پارکینگ خارج کنید. رانندگی ایمن و آگاهانه، نه تنها از هزینه‌های اضافی و اتلاف وقت جلوگیری می‌کند، بلکه به حفظ نظم و امنیت ترافیکی جامعه نیز کمک شایانی می‌نماید.