بازار خودرو گرچه در بهمن‌ماه ۱۴۰۳ شاهد روند تورمی بود، اما شدت آن کمتر از سایر بخش‌های اقتصادی بوده است. براساس آخرین گزارش مرکز آمار ایران، قیمت وسایل نقلیه در بازار آزاد نسبت به بهمن‌ماه سال گذشته ۲۳.۱ درصد افزایش یافته است؛ رقمی که به‌طور قابل‌توجهی پایین‌تر از متوسط تورم نقطه‌ای کشور (۳۵.۳ درصد) محسوب می‌شود.
نرخ تورم سالانه در این بخش نیز ۱۹.۶ درصد ثبت شده که باز هم پایین‌تر از میانگین تورم سالانه کشور (۳۲ درصد) است. به‌رغم تابعیت بی‌چون و چرای خودرو از بازار ارز طی سال‌های گذشته، در موج جدید رشد قیمت دلار، بهای خودرو در بازار پا به‌پای نوسانات بازار ارز رشد نکرده است. در واقع افزایش قیمت ارز، آن‌طور که انتظار می‌رفت بازار خودرو را تحت تاثیر قرار نداد.
نکته قابل تامل در گزارش مرکز آمار، تفاوت چشمگیر بین تورم خرید خودرو و هزینه‌های مرتبط با استفاده از آن است. در حالی که قیمت خرید وسایل نقلیه نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۲۳.۱ درصد افزایش یافته، هزینه استفاده از وسایل حمل‌ونقل شخصی (شامل سوخت، تعمیر و نگهداری) با تورم نقطه به‌نقطه ۲۳.۴ درصدی و تورم سالانه ۲۲.۳ درصدی همراه بوده است. اما شدیدترین فشار تورمی در بخش حمل‌ونقل متوجه خدمات حمل‌ونقل عمومی بوده است.
این موضوع می‌تواند به‌معنای فشار اقتصادی بر اقشاری باشد که به‌دلیل ناتوانی در خرید خودرو شخصی، به‌سیستم حمل‌ونقل عمومی وابسته‌اند. اما در مورد آینده تورم مصرف‌کننده در حوزه خرید وسایل نقلیه می‌توان دو سناریو را مطرح کرد؛ از طرفی ممکن است کاهش ارزش پولی یا افت عرضه به‌خاطر بحران نقدینگی و بدهی خودروسازان یا حتی تشدید احتمالی تحریم‌ها موجب رشد تورم خودرو شود.
درواقع انتظار می‌رود فشار تورمی بر بازار خودرو در ماه‌های آینده تحت‌تاثیر این عوامل افزایش یابد. این موضوع می‌تواند سبب تغییر رفتار مصرف‌کنندگان و تمایل بیشتر به‌نگهداری خودروهای فعلی به‌جای خرید خودرو جدید شود؛ روندی که احتمالا با افزایش تقاضا برای قطعات یدکی و خدمات تعمیر و نگهداری همراه خواهد بود و تورم استفاده از وسایل حمل‌ونقل شخصی را هم افزایش می‌دهد.
اما از طرف دیگر جدا شدن راه خودرو از بازار ارز که از تابستان امسال اتفاق افتاد می‌تواند سبب تداوم عقب ماندن تورم خودرو از تورم عمومی شود. به‌عبارت دیگر قیمت خودرو تقریبا به‌سقف رسیده و با قیمت‌های موجود تقاضای زیادی در بازار شکل نمی‌گیرد. بنابراین اساسا بازار ظرفیت رشد قیمت دیگری را ندارد.
همین موضوع است که سبب شده بازار خودرو دیگر مانند گذشته تابع تام نوسانات ارزی نباشد. بنابراین ممکن است به‌رغم تورم عمومی، قیمت خودرو باز هم رشد چندانی را به‌خود نبیند.این درحالی است که یکی از نمایندگان در صحن علنی مجلس بر ضرورت خصوصیسازی در صنعت‌خودرو و حمایت از این بخش تاکید کرد. وی می‌گوید: «خصوصیسازی باید برای خودروسازان اتفاق بیفتد و از صنعت‌خودرو حمایت شود. همچنین حمایت از قطعهسازان واقعی باید در دستور کار قرار گیرد.»
این نماینده با اشاره به‌مزایای خصوصیسازی افزود: «باید اجازه داد رقابت در این صنعت ایجاد شود. مزایای خصوصیسازی این است که می‌توانیم به‌الگویی مشابه خودروسازی کره دست یابیم؛ کیفیت محصولات افزایش مییابد، تولید بر اساس عرضه و تقاضا تنظیم می‌شود و مردم به‌راحتی به‌خودرو دسترسی پیدا می‌کنند.»
وی همچنین با اشاره به تجربه موفق خصوصیسازی در صنعت لوازم خانگی گفت: «این تجربه مثبت در صنعت لوازم خانگی نشان می‌دهد خصوصیسازی می‌تواند به بهبود کیفیت و رقابتپذیری منجر شود. این روند باید در صنعت‌خودرو نیز اجرایی شود.»
روند نوسانی قیمت خودروهای مونتاژی ادامه دارد
خودروهای داخلی روز گذشته کاهش و افزایش بهای یک تا ۱۰ میلیون‌تومانی را تجربه کردند. جایی که ری‌را (۱۴۰۳) با ۱۰ میلیون‌تومان کاهش یک‌میلیارد و ۶۱۵ میلیون‌تومان، پژو ۲۰۷ اتومات (۸۵ گانه) (۱۴۰۳) با ۸ میلیون‌تومان کاهش ۹۹۹ میلیون‌تومان و تارا ۶ دنده V۱ پلاس (۱۴۰۳) با ۷ میلیون‌تومان کاهش ۸۸۰ میلیون‌تومان اعلام قیمت شدند.
از طرفی ارزش نیسان آپشنال (دریچه‌برقی) (۱۴۰۳) با ۱۰ میلیون‌تومان افزایش به ۶۵۲ میلیون‌تومان، سهند تیپ G (۱۴۰۳) با ۹ میلیون‌تومان افزایش به ۶۶۹ میلیون‌تومان و پژو ۲۰۷ پانوراما اتومات ارتقا یافته (۱۴۰۳) با ۳ میلیون‌تومان افزایش به یک‌میلیارد و ۱۹ میلیون‌تومان رسید.
همچنین در میان خودروهای مونتاژی شاهد افت بهای ۵ تا ۲۵ میلیون‌تومانی بودیم. جایی که هایما S۵ جدید (۱۴۰۳) با ۲۵ میلیون‌تومان کاهش یک‌میلیارد و ۵۷۰ میلیون‌تومان، فونیکس FX پریمیوم (۱۴۰۳) با ۲۰ میلیون‌تومان کاهش ۲ میلیارد و ۳۶۰ میلیون‌تومان، فیدلیتی پرستیژ ۵ نفره (۱۴۰۳) با ۱۵ میلیون‌تومان کاهش ۲ میلیارد و ۶۳۵ میلیون‌تومان و کی‌ام‌سی T۸ (۱۴۰۳) با ۱۰ میلیون‌تومان کاهش یک‌میلیارد و ۸۰۰ میلیون‌تومان ارزش‌گذاری شدند.
در گروه خودروهای وارداتی نیز شاهد کاهش و افزایش قیمت ۵۰ میلیون‌تومانی برخی خودروها بودیم. جایی که کیا K۵ توربو (۲۰۲۴) با ۵۰ میلیون‌تومان کاهش ۵ میلیارد و ۴۵۰ میلیون‌تومان، نیسان سیلفی E-Power مکس ادیشن (۲۰۲۳) با ۵۰ میلیون‌تومان کاهش ۳ میلیارد و ۷۵۰ و هوندا سیتی (۲۰۲۳) با ۵۰ میلیون‌تومان کاهش ۳ میلیارد و ۳۰۰ میلیون‌تومان قیمت‌گذاری شدند. از طرفی ارزش ونوسیا استار (۲۰۲۳) با ۵۰ میلیون‌تومان افزایش به ۲ میلیارد و ۵۵۰ میلیون‌تومان و کیا اسپورتیج توربو (۲۰۲۴) با ۵۰ میلیون‌تومان افزایش به ۵ میلیارد و ۳۵۰ میلیون‌تومان رسید.
