در ماههای اخیر، شرکتهای مطرح چندین مدل هوش مصنوعی معرفی و عرضه کردهاند که از قوی ترین و البته کاربردیترین سیستمهای هوش مصنوعی به حساب میآیند. از مدل هوش مصنوعی GPT-4 شرکت OpenAI گرفته تا جمینای گوگل، همگی میخواهند رهبری بازار AI را در دست بگیرند. در ادامه این مطلب قدرتمندترین مدلهای هوش مصنوعی فعلی را معرفی میکنیم.
برای مدلهای هوش مصنوعی بنچمارکهای مختلفی وجود دارد. هرکدام از این بنچمارکها عملکرد هوش مصنوعی در بخش مشخصی را اندازهگیری میکنند. در جدول زیر بسیاری از مدلهای هوش مصنوعی در این بنچمارکها با یکدیگر مقایسه شدهاند. بنچمارک AIME 24 عملکرد مدل در ریاضی، GPQA عملکرد آن در درک زبان انگلیسی و LCB عملکرد آن در کدنویسی را میسنجد.

مدل هوش مصنوعی GPT-4

GPT-4 که ۱۴ مارس ۲۰۲۳ (۲۳ اسفند ۱۴۰۱) معرفی شد، جدیدترین چت بات هوش مصنوعی اوپن اِی.آی (OpenAI) است و نسل بعدی 5.GPT 3 به حساب میآید؛ مدلی که برای ساخت چت بات هوش مصنوعی Chat-GPT استفاده شده است. از طرفی، بهدلیل قابلیتهای پیشرفته این چتبات دانشجویان آن را بهترین ابزار هوش مصنوعی مقالهنویسی رایگان میدانند.
ChatGPT میتواند برای مقالهنویسی و ایمننویسی کمکتان کند و حتی به برخی سؤالات کاربران پاسخ دهد و کار موتور جستجو را انجام دهد. متنهایی که این AI Chatbot تولید میکند، شبیه متنهایی است که انسان مینویسد. این چت بات AI آنقدر در نوشتن مقاله خوب عمل میکند که نگرانیهایی درباره تقلب در مقالهنویسی و تولید محتوای متنی ایجاد کرده است. برخی کارشناسان معتقدند استفاده از این ابزار ممکن است زمینهساز دزدی ادبی شود.
استفاده از آن در بسیاری مدارس، دانشگاهها و مجلات علمی ممنوع شده است. این چت بات هوش مصنوعی قابلیت بازیابی اطلاعات را نیز دارد و کاربران میتوانند از آن بهجای ابزاری برای دستیابی به اطلاعات استفاده کنند. در ضمن، این سیستم AI میتواند بهجای چت باتهای متداول نیز استفاده شود و میتوان برای پاسخ به سؤالات از آن در پیامرسانهایی مانند تلگرام نیز بهره برد. ChatGPT حتی برای قضاوت نیز استفاده شده؛ قاضی برای صدور حکم از آن کمک گرفته است.
GPT-4 علاوهبر اینکه میتواند متن را تجزیهوتحلیل کند و تمام تواناییهای GPT 3.5 را دارد، بهدلیل بهرهمندی از فناوری بینایی کامپیوتری برای آنالیز و فهم تصاویر نیز استفاده میشود. این چت بات AI مدل چندوجهی بزرگ است که کاربران میتوانند پس از واردکردن تصاویر یا نقاشیها در آن، اطلاعاتی را از آنها به دست آورند.

برای مثال در دموی معرفی GPT-4، شرکت Open AI برای آزمایش عملکرد این ابزار هوش مصنوعی خود تصویری از تعداد زیادی بادکنک در آن بارگذاری کرده است که به سندان متصل شدهاند و از چت بات پرسیده میشود اگر نخ بادکنکها از سندان جدا شود، چه اتفاقی میافتد. این ابزار پاسخ میدهد، درصورت انجام این کار، بادکنکها به هوا میروند.
GPT-4 میتواند هنگام متننویسی ۲۵ هزار کلمه تولید کند که ۸ برابر توانایی Chat-GPT در این زمینه است. طبق گفته Open AI این سیستم AI میتواند در آهنگسازی، فیلمنامهنویسی یا یادگیری سبک نگارش فردی خاص نیز به انسان کمک کند. عملکرد این چت بات حتی در آزمون AP (آزمون ورودی دانشگاههای آمریکا)، آزمون GRE (آزمون ادامه تحصیل در آمریکا و کانادا) و آزمون وکالت نیز بررسی شده و نتایج قابلقبول بودهاند.
Open AI مدعی است عملکرد GPT-4 در سطح عملکرد انسان است اما هنوز در بسیاری از موارد نمیتواند مانند انسان عمل کند. یکی از نگرانیهای استفاده از چت باتهای هوش مصنوعی درباره ارائه اطلاعات به انسان و ارائه اطلاعات ممنوع به کاربران توسط این ابزار است. درصورت استفاده از GPT-4، ارائه چنین اطلاعاتی احتمالاً تا ۸۲ درصد کاهش مییابد و عملکرد آن در مقایسه با GPT 3.5 برای ارائه پاسخ به کاربران، ۴۰ درصد بهبود یافته است. یکی دیگر از بهبودهای جالب GPT-4 نسبت به GPT 3.5 عملکرد آن در زبانهای بیشتر است.
GPT-4 برای تجزیهوتحلیل اطلاعات از روشی استفاده میکنند که با تقلید از سیستم شناختی انسان ایجاد شده و فقط اطلاعاتی را آنالیز میکند که در مقایسه با سایر اطلاعات به موضوع درخواست کاربر مرتبطترند. این ویژگی باعث شده دقت آن نسبت به GPT 3.5 افزایش و زمان آموزش آن کاهش یابد. در ضمن GPT-4 نسبت به GPT 3.5 پاسخهای روانتری میدهد و به نظر میرسد کمک گرفتن از آن در برخی وظایف راحتتر است.

Open AI از GPT-4 برای بهبود عملکرد Chat-GPT نیز استفاده کرده است. Chat-GPT به لطف GPT-4 در تفسیر متون عملکرد بهتری پیدا کرده و میتواند پاسخهای پیچیدهتری بدهد و میتواند نثرهای پیچیدهتری تولید کند؛ البته برای بهرهمندی از قابلیتهای جدیدترین چت بات هوش مصنوعی Open AI باید از نسخه پولی Chat-GPT یعنی ChatGPT Plus با اشتراک ماهیانه ۲۰ دلار استفاده کنید؛ درحالحاضر استفاده از آن بهصورت رایگان امکانپذیر نیست.
GPT-4 نیز مانند GPT 3.5 محدودیتهایی دارد و هنوز نمیتوان کامل به آن اعتماد کرد؛ میتوان گفت Open AI هنوز نتوانسته چت بات AI بی نقص ایجاد کند و با انتشار GPT-4 فقط عملکرد چت بات هوش مصنوعی خود را به میزان قابلتوجهی بهبود داده. درکل، GPT-4 شایسته عنوان قوی ترین هوش مصنوعی است و میتوان آن را موتور خلاقیت نامید. توسعهدهندگان نرمافزار میتوانند این چت بات AI را در اپلیکیشنهایشان ادغام و آنها را هوشمندتر و کارآمدتر کنند.
هوش مصنوعی GPT-4o

OpenAI مدل هوش مصنوعی GPT-4o را مه سال 2024 منتشر کرد و یکی از پیشرفتهترین سیستمهای هوش مصنوعی فعلی محسوب میشود. عملکرد این مدل در درک متن، صدا و ورودیهای بصری عالی است و یکی از پرکاربردترین مدلهای هوش مصنوعی ساخته شده است. همچنین در تشخیص گفتار، ترجمه و استدلال پیشرو است و قابلیتهای صوتی پیشرفته آن از بیش از 30 زبان پشتیبانی میکند.
تصویر زیر عملکرد GPT-4o را نسبت به دیگر مدلهای هوش مصنوعی در درک متن نشان میدهد:

مدل هوش مصنوعی o3 و o3-mini

OpenAI دیماه از مدل هوش مصنوعی استدلالگر o3 رونمایی کرد. مدل هوش مصنوعی o3 که در واقع خانوادهای از مدلهای o3 و o3-mini است، با روشی موسوم به «یادگیری تقویتی» آموزش دیده است تا پیش از پاسخ با فرایندی که OpenAI آن را «زنجیره خصوصی تفکر» مینامد، فکر کند. این مدل میتواند حین کار استدلال و قدمهای بعدی را از پیش برنامهریزی و با پشتسرگذاشتن مجموعهای از مراحل مسئله را حل کند.
مدل o3-mini کوچکتر و سبکتر است تا در کارهای خاص کارایی بیشتری داشته باشد. این مدل برای وظایفی ازجمله کدنویسی، ریاضی و علوم بهینه شده است.

نمودار بالا عملکرد o3-mini را نسبت به دیگر مدلهای OpenAI نشان میدهد.
هوش مصنوعی جمینای (Gemini) گوگل

جمینای جدیدترین نوآوری گوگل دیپمایند در زمینه هوش مصنوعی است. سیستم هوش مصنوعی پیچیده چندوجهی که برای پردازش و استدلال دادههای مختلفی ازجمله متن، صدا، تصویر و ویدیو طراحی شده است. جمینای باتکیهبر پروژههای موفق قبلی گوگل، استانداردهای جدیدی برای قابلیتها و عملکردهای هوش مصنوعی مطرح کرده است.
درحالیکه سیستمهای هوش مصنوعی سنتی اغلب در یک حوزه عملکرد بسیار خوبی دارند، جمینای رویکرد متفاوتی پیش گرفت؛ به بیان سادهتر، این مدل هوش مصنوعی میتواند وظایف پیچیدهتری را انجام دهد که به ترکیبی ازدادهها (مانند تصویر و متن) نیاز دارند.

مهمترین ویژگیهای جمینای به شرح زیر است:
- تلاش برای ترکیب قدرت محاسباتی، هوش مصنوعی و خلاقیت
- توانایی جمعآوری اطلاعات از پاسخهای کاربران در فضای وب و سایر اطلاعات موجود در این فضا
- توانایی جمعآوری بازخوردها و بررسی آنها برای ارتقای عملکرد خود در آینده
مهمترین کاربردهای جمینای به شرح زیر است:
- قابلیت پاسخ مناسب به سؤالات کاربران با استفاده از الگوریتمهای هوش مصنوعی پیچیده خود
- قابلیت یافتن اطلاعات با استفاده از موتور جستجوی گوگل
- انجام خودکار برخی از وظایف با پلتفرم هوش مصنوعی Google AI
- قابلاستفاده بهعنوان دستیار شخصی AI مخصوصاً برای کمک به انجام وظایفی مثل مدیریت زمان
- قابلاستفاده بهعنوان هاب اجتماعی و تسهیل گفتگوی کاربران در تمام پلتفرمهای شبکههای اجتماعی
مدل پرچمدار فعلی گوگل Gemini 2.0 Pro Experimental نام دارد و غول فناوری ادعا کرده در کدنویسی و درک دانش عمومی عالی است. البته برای استفاده از این سرویس باید اشتراک ماهانه 19.99 دلاری تهیه کرد. تصویر زیر عملکرد این مدل نسبت به نسخههای دیگر جمینای را نشان میدهد:

سایر سیستمهای هوش مصنوعی شاخص گوگل ازاینقرار است:
- MusicLM با قابلیت ساخت موسیقی باکیفیت ۲۴ کیلوهرتز براساس متن
- PaLM با قابلیت ایجاد متن، تصویر، کد و سایر موارد (سیستم هوش مصنوعی مشابه Chat-GPT)
- Imagen با قابلیت ایجاد تصویر براساس متن
LLaMA هوش مصنوعی متا

متا فوریه سال میلادی جاری چت بات AI خود به نام Large Language Model Meta AI را با نام اختصاری LLaMA معرفی کرد تا در رقابت با غولهای فناوری برای انتشارت چت باتهای هوش مصنوعی عقب نماند. البته این شرکت سالهاست برای استفاده از تواناییهای هوش مصنوعی مولد تلاش میکند؛ LLaMA نتیجه این تلاشهاست.
جدیدترین و پیشرفتهترین نسخهای که متا منتشر کرده Llama 3.3 70B نام دارد. این مدل متنباز ارزانترین و کارآمدترین نسخهای است که متا منتشر کرده؛ بهویژه در ریاضیات، دانش عمومی و دنبالکردن دستورالعملها کاربرد دارد.

متا علاوهبر LLaMA دو چت بات AI دیگر به نامهای گالاکتیکا (Galactica) و بلندربات ۳ (BlenderBot 3) را نیز معرفی کرد که اصلاً موفق نشدند و عمر بسیار کوتاهی داشتند. گالاکتیکا با هدف ارائه اطلاعات علمی ایجاد شده و با اطلاعات موجود در ۴۸ میلیون مقاله، وبسایت، کتاب، سخنرانی و دایرهالمعارف علمی آموزش داده شده است. BlenderBot 3 نیز ابزاری شبیه موتور جستجوی قوی است که میتواند تقریباً درمورد هر موضوعی در اینترنت جستجو کند.
Grok 3 | قدرتمندترین هوش مصنوعی روی زمین؟

گراگ 3 از جدیدترین مدلهای هوش مصنوعی معرفیشدهای است که در فهرست قوی ترین هوش مصنوعی نیز جای میگیرد. این مدل هوش مصنوعی را استارتاپ xAI متعلق به ایلان ماسک ساخته و از همان ابتدا با تبلیغ «قدرتمندترین هوش مصنوعی زمین» به آن اشاره شد.
مدل هوش مصنوعی گراک 3 قابلیت DeepSearch دارد که مشابه قابلیت DeepResearch در ChatGPT عمل میکند. این قابلیت برای پاسخگویی به سؤالات کاربران در وب و شبکه اجتماعی ایکس جستجو میکند تا بهترین اطلاعات را به دست بیاورد. مدل Grok 3 با 100 هزار کارت گرافیک H100 انویدیا آموزش داده شده و از دادههای مصنوعی استفاده کرده است. این مدل با تصحیح خودش توسعه پیدا کرده تا کمتر درگیر مشکل هذیان و ارائه اطلاعات غلط باشد ولی همچنان از یادگیری تقویتی برای بهبود عملکردش بهره میبرد.

هنگام معرفی این مدل اعلام شد مدل هوش مصنوعی گراک 3 با 10 برابر توان پردازشی بیشتر از گراک 2 آموزش داده شده است. همانطور که در تصویر بالا مشاهده میشود، این مدل در ریاضیات، علوم تجربی و کدنویسی از GPT-4o و جمینای 2 پرو بهتر عمل کرده است.
مدل هوش مصنوعی DeepSeek R1

چین در ماههای گذشته با هوش مصنوعی R1 از شرکت DeepSeek برای شرکتهای آمریکایی خط و نشان کشید. این مدل هوش مصنوعی در مدت بسیار کوتاهی توانست توجه سیلیکون ولی و تمام جهان را جلب کند.
طبق گفته سازندهDeepSeek R1، این هوش مصنوعی در زمینههای کدنویسی و ریاضی عملکرد خوبی دارد و ویژگی دیگرش رایگان بودن است. چینیها این مدل را با منابع و هزینه بسیار کمتری نسبت به OpenAi و دیگر شرکتهای پیشرو هوش مصنوعی آموزش دادهاند.
تصویر زیر عملکرد این مدل در بنچمارکهای مختلف نسبت به o1 و دیگر مدلهای دیپ سیک را نشان میدهد:

هوش مصنوعی علیبابا Qwen QwQ-32B-Preview

Qwen QwQ-32B-Preview از معدود مدلهای هوش مصنوعی است که در بنچمارکهای خاصی مدل O1 از OpenAi را شکست میدهد. طبق برخی بنچمارکها، این مدل در ریاضیات و کدنویسی از رقیب خود بهتر عمل میکند.
علیبابا که ازجمله شرکتهای چینی فعال و پیشرو در هوش مصنوعی است، این مدل قدرتمند را رایگان و متنباز منتشر کرده است. بنچمارک این مدل در تصویر زیر آمده است که برتری Qwen QwQ-32B-Preview در کدنویسی و ریاضی را نشان میدهد:

هوش مصنوعی Sonnet 3.5 از آنتروپیک

Claude Sonnet 3.5 مدل جدید شرکت آنتروپیک است که با قابلیتهای خود در کدنویسی شناخته میشود و چتبات موردعلاقه افراد زیادی در حوزه فناوری است. این مدل رایگان نیز در دسترس است اما اشتراک ماهانه 20 دلاری آن قابلیتهای بیشتری در اختیار کاربر میگذارد. درحالیکه Sonnet 3.5 میتواند تصاویر را درک کند، امکان تولید تصویر ندارد.
هوش مصنوعیهای رایگان و پریمیوم برتر – انتخابهای جدید و قوی برای تمامی نیازها
در دنیای هوش مصنوعی، با پیشرفتهای سریع و دسترسی بیشتر به ابزارهای قدرتمند، انتخاب بهترین هوش مصنوعیها برای نیازهای مختلف اهمیت زیادی دارد. از ابزارهای رایگان با قابلیتهای عالی گرفته تا نسخههای پریمیوم با ویژگیهای پیشرفتهتر، امسال شاهد معرفی مدلهای جدید و بهروز هستیم که هرکدام تواناییها و کاربردهای خاص خود را دارند. این مقاله بهترین گزینههای سال ۱۴۰۳ را بررسی کرده و کمکتان میکند هوش مصنوعی مناسب خود را انتخاب کنید.
به نظر شما کدام یک از سیستمهای AI معرفیشده حقیقتاً شایسته عنوان قوی ترین هوش مصنوعی هستند؟
سؤالات متداول درباره قوی ترین هوش مصنوعی
درحالحاضر مدلهای زبانی GPT-4 و گراک 3 شایسته این عنوان هستند.
درحالحاضر چت بات هوش مصنوعی GPT-4 و DeepSeek محبوبیت زیادی دارد.
این سیستمها را OpenAI، گوگل، متا و مایکروسافت ایجاد کردهاند.