اتحادیه اروپا بالاخره اجرای اولین قانون جامع خود در زمینه هوش مصنوعی (AI Act) را با هدف مقابله با خطرات ناشی از این فناوری جدی آغاز کرده است. از یکشنبه، 3 فوریه (15 بهمن) 2025، محدودیت‌های مشخصی روی کاربردهای مختلف هوش مصنوعی در اتحادیه اروپا اعمال می‌شود.
طبق گزارش «CNBC»، این قانون که اولین چارچوب قانونی هوش مصنوعی در جهان شناخته می‌شود، رسماً آگوست 2024 (مرداد 1403) وارد عمل شد اما اکنون وارد مرحله‌ای جدید شده و ضرب‌الأجل محدودسازی کاربردهای هوش مصنوعی پشت سر گذاشته شده.
قانون هوش مصنوعی اتحادیه اروپا برخی سیستم‌ها و کاربردهای این فناوری را که ممکن است تهدیدی برای حقوق شهروندان و امنیت جامعه باشند، ممنوع کرده است؛ ازجمله سیستم‌های امتیازدهی اجتماعی، شناسایی بیومتریک لحظه‌ای و ابزارهای هوش مصنوعی فریبنده که افراد را براساس نژاد، گرایش‌های شخصی و ویژگی‌های دیگر دسته‌بندی می‌کنند.
شرکت‌ها و سازمان‌هایی که از این فناوری‌ها استفاده می‌کنند، باید با این تغییرات سازگار شوند. آنها ملزم به ارتقای سواد فناوری کارکنان خود و جلوگیری از سوءاستفاده از داده‌ها و اطلاعات خصوصی هستند.
جریمه‌های قانون هوش مصنوعی اتحادیه اروپا
قانون جدید برای تخلفات، جریمه‌های سنگینی در نظر گرفته است که به‌طور قابل‌توجهی از جریمه‌های قبلی قوانین حریم خصوصی دیجیتال اتحادیه اروپا (GDPR) بالاتر است. جریمه‌های قانونی می‌تواند به میزان 35 میلیون یورو یا 7 درصد از درآمد جهانی سالانه شرکت‌ها برسد، هرکدام که بیشتر باشد. این قانون همچنین می‌گوید اندازه جریمه به میزان تخلف و اندازه شرکت بستگی دارد.
بااینکه اجرای قانون هوش مصنوعی اتحادیه اروپا هنوز در مراحل اولیه است، قطعاً گام‌های بعدی آن شامل صدور استانداردهای دقیق و شفاف برای اجرای آن در صنایع مختلف خواهد بود. کارشناسان معتقدند این قانون درنهایت می‌تواند مدلی جهانی برای تنظیم آینده هوش مصنوعی در دیگر کشورها نیز باشد.
